Nükleer santrallerin çevresel etkilerini radyolojik etkiler ve radyolojik olmayan yani konvansiyonel etkiler olarak ele almak mümkündür. Türkiye’de nükleer santrallerin radyolojik etkileri Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) tarafından ele alınmaktadır. Nükleer santrallerin radyolojik etkileri, nükleer güvenliğin sağlanması ile kontrol altında tutulmaktadır.
Nükleer güvenliğin temel hedefi, sürdürülebilir ve etkin koruma önlemleri alarak bireyin, toplumun ve çevrenin olası radyolojik zararlardan korunmasıdır. Bu ana hedef çerçevesinde; kazaların önlenmesi, kaza olması durumunda sonuçlarının hafifletilmesi ve gerçekleşme olasılığı en düşük olan kazalar da dâhil olmak üzere santralin tasarım aşamasında dikkate alınan bütün kazalar için radyolojik sonuçların belirlenmiş sınırların altında kalmasını sağlamak üzere mümkün ve makul bütün teknik ve idari önlemler alınmaktadır [1]. Söz konusu bu önlemler, nükleer santral projelerinin bütün aşamalarında (yer seçimi, tasarım, imalat, inşaat, işletmeye alma, işletmeden çıkarma) uygulanmaktadır [2].
Nükleer santrallerin onlarca farklı türü bulunmakla beraber, elektrik enerjisi üreten bütün nükleer santrallerin çalışma prensibi hemen hemen aynıdır. Nükleer tepkimeyle (fisyon) ısıtılan su, su buharına dönüştürülmekte ve sonrasında bu buhar ile elektrik türbinleri döndürülerek elektrik enerjisi elde edilmektedir. Termik santrallerle, nükleer enerji santrallerini birbirlerinden ayıran temel fark, türbinleri döndüren ısının elde ediliş şeklidir [3].
Ancak, prensip olarak birbirine çok benzeyen termik santraller ve nükleer santraller arasında çok önemli farklar bulunmaktadır. Nükleer santraller, termik santraller gibi CO2, SO2 salımlarına ve kül oluşumuna neden olmamaktadırlar. Fakat nükleer santraller de kullanılmış yakıt ve radyoaktif atıklar gibi yüksek radyoaktiviteye sahip madde içermektedirler. Bu maddelerin dış ortamla temasının önlenmesi gerekmektedir [4]. Bu nedenle nükleer santrallerde nükleer güvenlik prensipleri projenin bütün aşamalarında dikkate alınmakta ve TAEK tarafından projenin bütün ömrü boyunca denetim altında tutulmaktadır.
Referanslar:
[1] Serhat Alten: “Nükleer Güvenlik ve Lisanslama”, Standart Ekonomik ve Teknik Dergi, (2006), s.61
[2] TAEK: “Günümüzde Nükleer Enerji”, (2010), s.35
[3] Cem Bağdatlıoğlu: “Nükleer Enerji ve Japonya’daki Son Durum”, Bilim ve Teknik Dergisi, Nisan 2011, 521, s.25
[4] Türkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM): “Enerji Üretimi ve Çevresel Etkileri”, Stratejik Rapor No:14, (2006), s.43
