Sinop Projesi

Ülkemizde kurulması planlanan ikinci nükleer güç santrali için Japonya ile Hükümetler Arası Anlaşma 2013 yılında imzalanmıştır.

İmzalanan anlaşma uyarınca her biri 1.120 MW olan 4 üniteden oluşan toplam 4.480 MW gücüne, sahip Fransız-Japon ortak tasarımı ATMEA-1 tipi nükleer reaktör kurulması planlamaktadır.

Sinop santralinin kurulumu, işletimi ve sökümüne dair sorumluluk, kurulacak olan proje şirketine aittir. Söz konusu şirketin %49 hissesi EÜAŞ’a ait olacaktır. Sinop Nükleer Güç Santrali Projesinde, EÜAŞ’ın Projede hisse sahibi olması nükleer teknolojinin Ülkemize transfer edilmesi, sanayimizin geliştirilmesi ve insan  kaynağımızın yetiştirilmesi gibi hususlar için büyük önem taşımaktadır.

Sinop Nükleer Santral Projesi için ÇED başvuru dosyası Ocak 2018 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığına sunulmuş olup projeye ilişkin Halkın Katılımı Toplantısı 6 Şubat 2018 tarihinde Sinop’ta gerçekleştirilmiştir.

Halihazırda ÇED çalışmaları ile birlikte projenin fizibilite çalışmalarına devam edilmektedir.

Nükleer santraller sadece elektrik üretim tesisi olmayıp istihdam, insan kaynakları, teknoloji bilgi birikiminin artırılmasının yanı sıra sıkı güvenlik standartlarına göre çalışma kültürünün artırılmasında da önemli katkılar sunmaktadır.

Akkuyu ve Sinop nükleer santral projelerinin inşaatının en yoğun olduğu zamanlarda toplam 20.000 kişi, işletme döneminde 7.000 kişi çalışacaktır. Nükleer santral projelerimizde, nükleer standartlara uygun üretim yapabilecek firmalarımız da yer alacaktır. Ancak bu firmalarımız nükleer standartlara uygun üretim yapması zorunludur.

Akkuyu ve Sinop Nükleer Santral Projelerinde nükleer standartlara uygun ekipman üretip malzeme tedarik edebilecek yerli firmalarımıza yaklaşık 16 milyar Dolarlık iş imkanı ve büyük bir istihdam imkanı doğabilecektir.

Ülkemizde üçüncü nükleer santral projesinin geliştirilmesine yönelik olarak yer seçimi çalışmaları devam etmektedir. Yer seçimine ilişkin olarak araştırmalar başta depremsellik olmak üzere, yeterli soğutma suyunun mevcudiyeti, arazi topoğrafyası, jeolojik formasyonlar, ulaşım ve iletim altyapısı gibi birçok teknik parametre ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının belirlediği ilkeler ve yaklaşımlar dikkate alınarak yürütülmektedir.

Sinop Nükleer Santrali ATMEA1 Teknik Özellikler
Gücü 1100MWe
Dizayn ömrü 60 yıl
İnşaat süresi 40 ay
Deneme süresi 8 ay
Verimlilik (Efficiency) %36,5
Kapasite faktörü %92
Zenginleştirme % 4,85
Kişi Başı Yıllık Doz 0,5 Sv/yıl
Yakıt yükleme döngüsü 12 ay – 18 ay (optimum)-24 ay (düşük verimlilik)
Primer Kontrolde Ünitedeki güç değişimi ± %5
Primer Kontrolde Güç değişim Hızı %1 Nnom/s
Sekonder Kontrolde Güç değişimi ± %10
Yakıt Demetleri Kare olarak tasarlanmıştır.
Reaktör kalbine giriş/çıkış sıcaklıkları 291/326 oC

 Atmea 1 reaktörü Japon Mitsubishi Heavy Industry (APWR, Advaced Pressurized Water Reactor) ve Fransız AREVA (EPR, European Pressurized Reactor) firmalarının ortak yapımı 3+ Nesil Basınçlı Su Reaktörüdür (PWR).

Mitsubishi ve Areva 120 den fazla nükleer reaktör inşaat tecrübesine sahiptir.  4 nükleer reaktörün inşaatı sürmektedir. (ABD, İngiltere ve Japonya)

Amerika, Fransa ve Japonya Nükleer Düzenleme Kurumlarının yeterlilik şartlarını sağlamaktadır. Kanada nükleer düzenleme kurumuna Şubat 2011 de başvuru yapılmıştır.

 Güvenlik

Koruma kabı Çelik üzerine Sıkıştırılmış Betonun bulunduğu bir yapıdadır. (Pre-stressed Concrete Vessel (PCCV)). Dayanıklılığı, iki taraflı olarak kırılmış soğutucu su hattı kazası, ana buhar hattı kaybı kazası gibi en kötü senaryolar düşünülerek tasarlanmıştır.

atmea 1

Bir kaza durumunda reaktör kalbinin zarar görmesi (erimesi, delinmesi vs.) ve radyoaktif salımın olma olasılığı 2. Nesil reaktörlerden 10 kat daha düşüktür.

Sel baskınlarına, depreme ve uçak çarpmalarına karşı tasarlanmıştır.  Standart olarak 0.3 g sarsıntılara göre tasarlanmış olup üst seviyeler göre revize edilebilmektedir.

Koruma Kabı uzun dönem bütünlüğünü koruması için kor tutucu (core catcher) ve pasif hidrojen boşaltımı sistemiyle sağlanmaktadır.

Reaktör kalbi daha az atık çıkarılması ve maksimum termal verim sağlanmasına yönelik olarak tasarlanmıştır. Bu nedenle 2.nesil reaktörlere göre aynı miktarda kurulu güce karşılık %15 daha az atık çıkmaktadır.

2. Nesil reaktörlere göre %10 daha fazla yakıt yakma sağlamakta, dolayısıyla bir o kadar işletme maliyetinde azalma sağlanmaktadır. Son sistem buhar türbini ve ısı eşanjörleri (economizer ile birlikte) bulunmaktadır.

Çalışır durumdayken bakım ve tamiri yapılabilmektedir. (Yedek güvenlik sistemleri hattı sayesinde). Bu durum işletme sırasında girilebilen ve girilemeye“iki-oda” yaklaşımıyla yapılmıştır. İşletme anında girilebilen yerler yeşil olarak gösterilmektedir.

atmea 2

12 ay ile 24 ay arasında esnek bir yakıt çevrimi süresi vardır. Bu durum daha ekonomik işletilmesini sağlamaktadır.  100% olarak karışık oksit yakıt kullanabilmektedir.

Dakikada %3’lük güç değişimi yapabilmektedir. %100 güç durumunda 3 adet güvenlik sistemleri hattı (train) mevcuttur. Sistemi desteklemek için 1 adet yedek güvenlik sistemleri hattı mevcuttur. Bu sistem Reaktör bakım ve onarımlarında açılmaktadır.

Ani olarak %100 güce dönebilme yeterliliği vardır.

Daha gelişmiş bir dijital gözlem ve kontrol (I&C) ve otomasyon sistemleri mevcuttur.